Zelfvertrouwen
Wat mij betreft is zelfvertrouwen van het allergrootste belang binnen het kunnen leren van verdedigende vaardigheden. Maar, wat is zelfvertrouwen? Tijdens mijn deeltijdstudie pedagogiek aan de Hogeschool van Amsterdam werden verschillende definities van ‘zelfvertrouwen’ aan mij gegeven. Vanuit verschillende agogische beroepsrichtingen. Zo heeft iedere beroepsgroep bijna een eigen definitie van dit begrip.

Binnen mijn ridderfactortrainingen zelfverdediging houdt zelfvertrouwen in dat een cursist zichzelf het toevertrouwt op een gepaste wijze en succesvol te kunnen reageren op wangedrag, agressie, bedreiging en geweld. Dat zo een cursist leert zichzelf te beschermen en zijn eigendommen te behouden. Mijn lezingen en presentaties hierover noem ik niet voor niets ‘Preserve and Protect’.
Levensgebeurtenissen
Ieder van ons overkomt in ons leven van alles elke dag opnieuw. Hele plezierige gebeurtenissen en soms bijzonder onprettige ontwikkelingen. Voor ons zelfvertrouwen blijkt het eerder van groot belang te zijn hoe wij met zulke gebeurtenissen omgaan dan wat er feitelijk plaatsvind in ons leven. Het draait daarmee eigenlijk om hoe ieder mens op zich aankijkt tegen gebeurtenissen in diens leven. Hoe elke mens op diens geheel eigen wijze diens eigen leven ervaren kan. De een meer positief dan de ander. Natuurlijk geldt dit vrijwel tegelijkertijd voor slachtoffer en dader waarbij ieder van deze twee de levensgebeurtenis die hen beiden bindt op diens geheel eigen wijze zal ervaren.
Angst
Elk mens is bang! Aan mij als ridderfactortrainer bij Sta Vast Training in Bussum wordt regelmatig gevraagd of ik ‘niet bang’ ben. Het lijkt er steevast op dat mijn antwoord de vragenstellers teleur stelt. ‘Hartstikke bang’ ben ik meermaals geweest in mijn leven. ‘Tandjes’ noemden mijn collega’s en ik het zodra wij zo ontzettend bang geweest waren dat onze tanden ‘klapperden’ in onze monden. Nou, dan ben je echt bang. Daar hoef ik niet omheen te draaien.
Alleen de gedachte al aan zelfverdediging ‘voor het echie’ tegen échte aanvallers maakt de meeste mensen bang. Doodsbang. Dit is volkomen normaal en zelfs gezond voor lijf en leden. Tegelijk laat angst ons mensen dingen doen die in sommige situaties niet meteen de best passende reacties zijn. Angst beïnvloedt ons denken en doen in grote mate.
Stress veroorzaakt door angst activeert ons denken ten aanzien van vechten, vluchten of vriezen. We kiezen voor de aanval, besluiten te vluchten of bevriezen ter plekke. Alles heel natuurlijke reacties van ons lichaam op wat er in onze omgeving gebeurt.
Overmand worden
Zodra onze angst te groot wordt om te kunnen hanteren, raken mensen overmand door emoties ten aanzien van die angst. Het logische denken raakt overspoeld door een wirwar aan gedachten onder invloed van de ervaren angstige gevoelens. Hierdoor gaan mensen matig presteren. Het denken en doen raakt in de war. Mensen gaan vechten, vluchten of bevriezen. Zij doen of veel te veel, of veel te weinig of helemaal niets.
Want, het ‘normale’ denken van alledag is even niet meer vanzelfsprekend. Logica valt weg en zelfs alle creativiteit om een situatie mee op geheel onverwachte wijze te kunnen oplossen verdwijnt als sneeuw voor de zon. Juiste beslissingen op basis van een heldere analyse van zo een situatie blijven buiten bereik.
Mensen die niet gewend zijn aan deze situaties weten niet wat hun overkomt. Tunnelvisie, tijdelijke doofheid, geen sensaties meer ervaren met de zintuigen of juist het tegenover gestelde: werkelijk alles tegelijk kunnen ‘zien’, elk geluid horen en overgevoelige zintuigen, een breed scenario aan ervaringen overkomt hen.
Binnen de ridderfactortrainingen zelfverdediging die ik bij Sta Vast Training in Bussum verzorg, vind ik het heel belangrijk dat mijn cursisten realiseren dat het vooral de fijne motoriek is die te lijden heeft onder angstige gevoelens. Gecoordineerde en scherpe acties worden onmogelijk gemaakt door alle ervaringen die mensen voelen onder druk van wangedrag, agressie, bedreiging en geweld.
Menselijkheid
Allerlei angsten horen bij ons, bij ons mensen. Dat kan niemand tegen houden. Mensen die zeggen geen enkele angst te kennen, daar is iets mee loos. Het is niet anders dan menselijk om in situaties waarin je echt moet presteren en je geen enkele fout kan tolereren, angst te voelen. Zeker zodra je door een medemens buitengewoon bruut aangevallen wordt. Dit doet met elk ‘normaal’ mens van alles.
Het enige dat je daartegen in kan brengen is om proberen de emoties die dit oproept te beheersen. Vooral door de blik waarmee je zo een situatie ervaart te veranderen. En er vooral meteen van uit te gaan dat je in staat zult zijn adequaat te reageren op het wangedrag, de agressie, bedreiging en geweld.
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe slaag je erin een omslag in je denken juist op dat moment te volbrengen? Door al voordat je in zo een nare situatie terecht kan komen keihard aan je zelfvertrouwen te werken. Zelfvertrouwen te ontwikkelen. Zelfvertrouwen te laten groeien.
Zelfvertrouwen
Zodra je voldoende zelfvertrouwen heb kan je elke nare plek betreden, durf je alle gevaarlijke situaties aan. Maar, wat is ‘zelfvertrouwen’ eigenlijk? Vanuit mijn deeltijdstudie pedagogiek valt hier een fiks aantal definities op los te laten. Dat ga ik niet doen. Voor mij is zelfvertrouwen de vaardigheid om tot op een bepaald niveau al vooraf in het besef te leven dat jij je doelen succesvol zal bereiken. Dat is zelfvertrouwen voor mij. Want, zodra je op dit punt aangeland bent, ben je ook in staat tegenslag, tegenwerking en tijdsdruk te weerstaan. Weerbaar te zijn op fysiekmentaal sterke manier.
Niet iedereen heeft evenveel zelfvertrouwen. Aan sommigen ontbreekt zelfvertrouwen totaal terwijl anderen er werkelijk teveel van hebben. Tegelijk verlangt ieder mens een bepaald mate van zelfvertrouwen. Kijk eens om je heen en vraag iedereen in jouw omgeving naar diens zelfvertrouwen. Je zult versteld staan van de antwoorden die je krijgt. Vooral wanneer je vraagt naar zelfvertrouwen onder druk van menselijk geweld. Zelfvertrouwen in het omgaan met een pak slaag. Dat is er vaak helemaal niet. Er zijn er maar heel erg weinig die zeggen vol zelfvertrouwen een beroving, bedreiging en geweld aan te kunnen.

Training
In mijn ridderfactortrainingen zelfverdediging worden mij veel vragen gesteld over het ontwikkelen van zelfvertrouwen in het omgaan met wangedrag, agressie, bedreiging en geweld. Hoe doe ik dat? Mensen komen bij mij vanuit het cliché dat trainingen zelfverdediging vrijwel automatisch hun zelfvertrouwen zou ontwikkelen. Nou, laat ik oorzaak en gevolg niet door elkaar gooien. Het kan. Tegelijk weet ik niet of het wel kan. Zelfvertrouwen komt naar mijn ervaring nooit vanzelf. En al helemaal niet in het omgaan met geweld. Wie heeft er echt zelfvertrouwen wanneer die werkelijk keihard en bruut aangevallen wordt? Met wapens aangevallen wordt? Al gewond geraakt is door diens aanvaller?
Ooit runde ik een karateschool en ik weet uit de eerste hand dat niet iedere karateka die bij mij trainde daar voldoende zelfvertrouwen voor ontwikkeld heeft om elke gewelddadige situatie mee aan te kunnen. Niet elke karateka die ik ken straalt veel zelfvertrouwen uit. Ondanks dat sommigen al vele tientallen jaren trainen.
Mindset
Dit heeft te maken met de mentale staat waarmee de meeste mensen komen trainen. Zouden zij zichzelf volkomen focussen op het creëren van zelfvertrouwen dan zouden zij dit volgens mij ook echt ontwikkelen. Natuurlijk is deze opmerking van mij heel kort door de bocht. Tegelijk mag je volgens mij van iemand die een vechtsport traint meer verwachten dan alleen vooruitgang in diens graduaties.
Het zelfvertrouwen dat een cursist in mijn riddertrainingen zelfverdediging bij Sta Vast Training ontwikkelt, zal namelijk uitstralen naar andere aspecten aan diens persoon. Op deze wijze zal dit individu ook binnen andere delen van zijn levensdomeinen veel weerbaarder worden. Tot nog toe hebben alle cursisten die ‘even niet meer wisten hoe om te gaan met het wangedrag, de agressie, bedreiging en geweld van anderen’ onze cursussen met veel meer zelfvertrouwen afgesloten. En komen sindsdien op anderen krachtiger en met meer zelfvertrouwen over. Op hun beurt zijn deze cursisten zichzelf meer gaan waarderen. Hun eigenwaarde is erdoor gestegen.
Eigenwaarde
Zelfvertrouwen ontwikkelen mijn cursisten in de ridderfactortrainingen zelfverdediging als deel van hun eigenwaarde. Hoeveel ‘waarde’ kennen zij zichzelf toe? Hoe groot is hun zelfvertrouwen bezien vanuit hun eigenwaarde? Zonder eigenwaarde is er geen zelfvertrouwen. Dat betekent nogal wat voor iedere trainer die mensen helpt zichzelf te leren verdedigen. Blijkbaar bepaalt hun eigenwaarde het zelfvertrouwen waarmee personen doelen succesvol weten te bereiken in hun leven. Ook in de adequate omgang met wangedrag, agressie, bedreiging en geweld van anderen.
Hun eigenwaarde bepaald hoe mensen omgaan met tijdsdruk, tegenslag en tegenwerking van anderen en hoe zij hier tegenaan kijken en in het leven staan. Voelen zij zichzelf ‘waardevol’ genoeg om ten allen tijden te verdedigen? Tegen een scheldende opponent, een aanvaller die hen pijn doet, iets van hen afpakt of iemand die hen bespuugt? Hoeveel respecteren zij die eigenwaarde om nadat zij van daaruit opgetreden hebben (met alle mogelijke gevolgen van dien) blij te blijven met zichzelf en hun handelen?
Zelfvertrouwen vanuit een warme eigenwaarde bepaalt blijkbaar in veel bredere zin het functioneren van een individu. Zelfvertrouwen bepaalt diens denkwijze, cognitieve vaardigheden, keuzes en beslissingen. Kortom de dagelijkse realiteit van deze persoon. Zelfverdediging vanuit een gezond zelfvertrouwen is daarmee van veel groter belang dan alleen maar het aanleren van verdedigende technieken. Het omvat het totale scala aan belangen en benodigdheden van mijn cursisten in mijn ridderfactortrainingen zelfverdediging die ik bij Sta Vast Training in Bussum verzorg. Vanuit zulk een breed zelfvertrouwen leren mijn cursisten werkelijk op zichzelf te vertrouwen en dat gaat heel erg diep.
Impact
Voor mij is het geen wonder meer dat ik meegemaakt heb hoe drastisch de veranderingen waren bij mijn cursisten in de ridderfactortrainingen zelfverdediging. Nog steeds ben ik desondanks verwonderd bij het zien van deze ingrijpende en positieve persoonlijke verandering bij mijn cursisten. Het is beslist interessant voor mij als ridderfactortrainer mijzelf dit te realiseren. Via mijn trainingen verbeter ik het zelfvertrouwen van mijn cursisten. Verbeter ik diens fysiekmentale en emotionele houding. Hoe gaat dat in zijn werk?
De vecht-, vlucht- of (be)vriesreactie in antwoord op gevaar, zit er bij ieder mens ingebakken vanuit onze evolutie. En dat was heel hard nodig vanwege alle gevaren waar wij in de natuur aan blootgesteld staan. In onze verstedelijkte samenlevingen is er geen sprake meer van dit soort gevaar. Wel staan er nu andere gevaren voor ons op de loer. Minstens net zo gevaarlijk en dodelijk wat blijkt uit de berichten in de media. Door zelfverdediging te trainen leren cursisten adequaat te reageren op dit gevaar. Zij leren zichzelf te verstevigen vanuit de kennis en wetenschap dat zij elke moeilijke situatie aankunnen. De menselijke behoefte aan veiligheid wordt zodoende meteen ingevuld. Dat geeft een vertrouwd gevoel: zelfvertrouwen.
Deze kennis heeft grote impact op het leven van personen die het zelfvertrouwen ontwikkelt hebben zichzelf te kunnen verdedigen. Zij weten dat ze in de meest penibele situaties het heft in eigen hand zullen nemen. Zij weten dat wangedrag, agressie, bedreiging en geweld nooit meer hun leven in negatieve zin zal beïnvloeden. Deze zelfkennis helpt hen op een meer vertrouwde wijze door andere levensdomeinen te bewegen. Andere doelen en uitdagingen op gerichte wijze vol zelfvertrouwen tegemoet te treden. Er ontwikkelt zich een soort algemeen zelfvertrouwen dat zij in elke situatie zullen uitstralen. Als basis voor hun handelen gebruiken om zichzelf, hun belangen, eigendommen en naasten te beschermen.
Zelfrespect
Hiermee verdienen zij het respect van iedereen die hier getuige van is. Maar, vooral van zichzelf: zelfrespect. Hoe goed voelt het om jezelf te kunnen verdedigen? Uit eigen ervaring weet ik dat dit goed voelt. Ongeacht de gevolgen … Alweer kort door de bocht maar ja, ook daarin ben ik een ervaringsdeskundige: ik ben gewond geraakt in de zelfverdediging en het beroepsmatig fysiek optreden. Wat breng ik vanuit mijn praktijkkennis over op mijn cursisten? Zelfrespect!
Alleen al het voorbereiden op elke mogelijke confrontatie door hier gericht op te trainen geeft antwoord op onzekerheden die binnen een cursist leven. Vandaar dat ik altijd aan mijn cursisten vraag wat zij willen leren en ik hen gericht op hun hulpvraag oefen. Zo beantwoorden zij aan de behoefte aan veiligheid die diep in hen leeft. Zij zetten zich daarvoor in door te komen trainen. Weet ik het antwoord niet op hun hulpvraag dan zeg ik dat eerlijk en verwijs ik hen door naar collega’s.
Door klaar te leren staan voor elk gevecht, elke strijd en te weten dat je jouw rechten zult verdedigen en beheerst met je angsten om kunt gaan groeit het zelfrespect. Vooral in het onderbewuste. Klaar.
Share on Facebook